
سنڌ ۽ سنڌو ماٿري جي عظيم شاعر، ترقي پسند اديب ۽ دانشور شمشير الحيدري جي انقلابي فڪر واري شاعري تي ٻڌل ڪليات “تنهنجي نيڻن ۾ جو نهاري ويو” ڊگهي مدي جي انتظار کانپو آخرڪار شايع ٿي منظر عام تي اچي ويو. هن ڪليات ۾ شمشير صاحب جي ڇپيل ۽ اڻ ڇپيل شاعري جو وڏو خزانو پهريون ڀيرو شايع ٿي منظر عام تي آيو آهي. جنهن ۾ 1962ع ۽ 2017ع تائين سندس لکيل شاعري، ريڊيو، ٽي وي چينلن، اخبارن، رسالن ۽ ڪتابن ۾ڇپيل مختلف صنفن جي شاعري، سندس شاعري جا ڇپيل ٻه ننڍڙا ڪتاب” لاٽ” ۽ “تاريخ جو ڪچرو” (پيروڊيز )، سنڌي لئنگيج اٿارٽي جو ڇپيل “روشن تارا “ٻارن جي شاعري جو ڪتابچو ۽ ان کان سوا ڪتاب ۾ شامل وڏو حصو اڻ ڇپيل شاعري جو پڻ شامل آهي. رنگارنگ ٽائيٽل، پڪي جلد ۽ 446 صفحن تي ٻڌل آفسيٽ واري قيمتي ڪاغذ تي شايع ڪيل هن ڪتاب ۾ نظم، غزل، گيت، وايون، قطعا، دوها، ڪافيون، بيت، ٻارڙن جي شاعري ۽ پيروڊيز سميت مختلف ادارن طرفان شائع ڪيل ڪتابن ۽ سهڪاري ذريعن کان مليل ۽ هٿ آيل سمورو مواد هن “ڪليات” ۾ شايع ڪيو ويو آهي. سنڌ گريجويٽس ايسوسيئيشن طرفان “ڪليات شمشير الحيدري” کي سگا جي 50هين سالگرهه ۽ گولڊن جوبلي واري موقعي تي شايع ڪيو ويو آهي.
سنڌ ۽ سگا جي روح روان شمشير الحيدري کي اسان کان وڇڙي به 9 سالن کان وڌيڪ عرصو ٿي چڪو آهي ۽ سالن مٿان سال ان مٿان وري رهيا آهن. شمشير الحيدري جي سموري حياتي ائين گذري وڃڻ کانپو سندس ڪلام، فن ۽ هنر جا ڪتاب شايع ڪرڻ يقينن شمشير الحيدري جهڙي محسن جي سگا مٿان ميار ۽ ڪنهن حد تائين قرض لاهڻ ۽ فرض نڀائڻ وارو معاملو پڻ آهي. شمشير الحيدري جي سخن ۽ شاعري جو ڪتاب “تنهنجي نيڻن ۾ جو نهاري ويو” يقينن هڪ شاهڪار ڪتاب آهي. هن، ڪتاب جو علمي نگران سنڌ جو عظيم شاعر ۽ شمشير الحيدري جو ساٿي امداد حسيني هو. جنهن هن ڪتاب کي فني ۽ علمي لحاظ کان شاهوڪار بنائڻ ۾ اهم ڪردار ادا ڪيو.
ڪتاب تي ڊاڪٽر محمد سليمان شيخ، امداد حسيني جو لکيل مهاڳ، رفيق احمد جعفري، ڊاڪٽر محمد سليمان شيخ، ميڊم مهتاب اڪبر راشدي، پروفيسر خالد حسين چنا ۽ سليم حيدري جا لکيل اهم نوٽ شامل شامل آهن. “ڪليات شمشير الحيدري” جي اڄ 29 آڪٽوبر 2021ع جي شام آرٽس ڪائونسل آف پاڪستان، ڪراچي ۾ مهورت ٿيڻ واري آهي. جنهن ۾ ڊاڪٽر محمد سليمان شيخ، محمد اسماعيل راهو صوبائي وزير خاص مهمان، صدارت رفيق احمد جعفري چيئرمين سگا ۽ اعزازي مهمانن ۾ امداد حسيني، ميڊم مهتاب اڪبر راشدي، تاج جويو، جامي چانڊيو، پروفيسر سليم ميمڻ ۽ هدايت بلوچ شامل آهن.
شمشير الحيدري يقينن، باڪمال شخصيت هو ۽ سندس همت ۽ بردباري واري زندگي، فن ۽ فڪر جا سج وانگر انيڪ رخ آهن. پاڻ، انڌيرن ۾ روشنائي کي ڪيئن پاليو ۽ سچائي کي ڪيئن ڳوليو؟ اهو عمل پڻ دلچسپ ۽ اچرج ۾ وجهڻ وارو آهي. شمشير صاحب، سنڌ گريجوئيٽس ايسوسيئيشن کي ساٿين سان گڏجي ٺاهيو. سگا جي تاريخ جي ڪتابن موجب،”ڪراچي جي صدر واري علائقي جي ڪيفي نيويارڪ ۾ شمشيرالحيدري صاحب جو مهمان خانو سندس سمورن هم خيال دوستن جي گڏجاڻين جو مرڪز هو. 1971ع وارا سمورا مهينا فڪري محفلون ۽ ساڃهه وندن جا ميڙاڪا ٿيندا رهيا ۽ هر جمعي تي 3 وڳي گهڻو ملندڙ دوستن ۾ شمشيرالحيدري، ڊاڪٽر محمد سليمان شيخ، سائين بخش عباسي، مراد علي جوڻيجو، محبوب شيخ گهڻو ڪري هر گڏجاڻيءَ ۾ شريڪ ٿيندا هئا. اهڙي ريت، جاڳرتا وارو اهو ڏيئو آخرڪار انهن محفلن مان ئي ٻري اٿيو ۽ 2 اپريل 1971ع تي سنڌ گريجويئيٽس ايسوسئيشن قائم ڪرڻ جو فيصلو ڪيو ويو ۽ ان جا مول متا طئي ڪيا ويا. ان موقعي تي سگا جي اولين ۽ عبوري تنظيم قائم ڪئي وئي جنهن جو سيڪريٽري جنرل شمشير الحيدري کي نامزد ڪيو ويو. اهڙي ريت، اڌ صدي گذرڻ کانپو سگا ڏيئي مان وڌي سنڌ جي روشن مشعل بڻجي چڪي آهي.
بيشڪ! وطن ۽ قوم جي محترم هستين ۽ محسنن جي ڪاوشن، تحريرن، قلمي شهپارن، لکڻين، شاعري، ڪلام ۽ سخنن کي قلمبند ڪرڻ ۽ ڪتابن جي صورت ۾ شايع ڪري علمي مرڪزن، ساڃهه وندن ۽ هر دور جي پنهنجن نسلن ۽ دنيا تائين پهچائڻ تمام وڏو قيمتي ۽ ذميواري وارو ڪم آهي. يقينن،”ڪليات شمشير” اهڙي ئي قسم جو دستاويز ۽ شمشير صاحب جي ڪلام تي مشتمل ڪتاب آهي جنهن جي اشاعت سندس قائم ڪيل اداري سنڌ گريجوئيٽس ايسوسئيشن جو فرض ۽ ان تي قرض پڻ هو جنهن کي ڪاميابي سان نڀائڻ واريون ڪاوشون ڪيون ويون آهن. ڪتاب جي پبلشر نوٽ موجب: شمشير الحيدري جي سمورين تحريرن، شاعري، ڪالمن ۽ فني شهپارن کي هٿ ڪري، سهيڙي هڪ ضخيم ڪتاب “گنج شمشير الحيدري” جي صورت ۾ شايع ڪرڻ واري رٿ، اداري، سنڌ گريجوئيٽس ايسوسئيشن جي ايڊيٽر علي محمد ميمڻ طرفان پيش ڪئي وئي هئي. جنهن جي اداري منظوري ڏني پر شمشير الحيدري جو سمورو مواد دستياب نه هئڻ ڪري پهرين مرحلي ۾ شمشير الحيدري جي شاعري تي ٻڌل ڪتاب”ڪليات شمشير” شايع ڪرڻ واري رٿ کي عملي جامو پارايو ويو. ايڊيٽر سگا طرفان ڪتاب جي هيڏي وڏي ڪم کي تيزي سان مڪمل ڪري شايع ڪرڻ ۾يقينن ڏينهن رات هڪ ڪري سموري اداري کي سوڀارو بڻائڻ وارو ڪارنامو انجام ڏنو آهي، هي ڪم اداري سگا لا فخر ۽ ڪاميابي جو سبب بڻيو آهي.
“ڪليات شمشير الحيدري” جي اشاعت واري هيڏي وڏي ڪم جي سربراهي اداري جي چيئرمين رفيق احمد جعفري ۽ ڪميٽي ۾ پروفيسر خالد حسين چنا سيڪريٽري جنرل سگا، عبداللطيف ڪرٽيو، ولي محمد روشن، ڪرم الاهي چنا پنهنجو ڀرپور ڪردار ادا ڪيو. شمشير الحيدري اڪيدمي طرفان سگا کي ڪتاب جي اشاعت لا شمشير صاحب جي شاعري وارو وڌ ۾ وڌ مواد مهيا ڪيو ويو ۽ هن ڪتاب جا پروف سينيئر اديب ۽ شاعر رکيل مورائي ڏٺا ۽ اداري سگا جي سموري ٽيم طرفان ڀرپور سهڪار مهيا ڪيو ويو. اهڙي ريت هن ڪتاب کي فني لحاظ کان هر صورت ۾ شاهوڪار ۽ جامع بنائڻ جون ڪاوشون ڪيون ويون آهن. اميد ته، هن ڪتاب کي پسند ڪيو ويندو.