اسلام آباد :سپريم ڪورٽ فيصلو ڏنو آهي ته حمزا شهباز وزيراعليٰ طور رهندو، پنجاب جي وڏي وزير جي ٻيهر چونڊ 22 جولاءِ تي ٿيندي. سپريم ڪورٽ پنجاب جي وڏي وزير جي ٻيهر چونڊ 22 جولاءِ تي ڪرائڻ جو حڪم ڏيندي چيو آهي ته اسان ٽن مهينن جي بحران کي ٽن سيشنز ۾ حل ڪري ورتو آهي. پنجاب جي وڏي وزير جي چونڊ جي معاملي تي لاهور هاءِ ڪورٽ جي فيصلي خلاف سپريم ڪورٽ ۾ پي ٽي آءِ جي درخواست تي شنوائي سپريم ڪورٽ ۾ ٿي. سپريم ڪورٽ اسلام آباد ۾ هلندڙ شنوائي دوران حمزا شهباز ۽ پرويز الاهي سپريم ڪورٽ جي لاهور رجسٽري مان وڊيو لنڪ ذريعي پيش ٿيا. تحريڪ انصاف جي وڏي وزير جي اميدوار پرويز الاهي ۽ ن ليگ جي حمزا شهباز 22 جولاءِ تي وڏي وزير جي ٻيهر چونڊ تي اتفاق ڪري ورتو آهي. چيف جسٽس چيو ته ڇا توهان 7 ڏينهن لاءِ پنجاب ۾ ڪو وڏو وزير نٿا چاهيو؟ جسٽس اعجاز الاحسن رمارڪس ڏنا ته گورنر قانوني طور چونڊيل وڏي وزير کي ڪم جاري رکڻ لاءِ چئي سگهي ٿو. فيصلي جي اختلافي نوٽ ۾ چيو ويو آهي ته ووٽنگ جي تاريخ اڄوڪي آهي، اڄ ووٽ ڏيڻ لاءِ تيار آهيو؟ لاهور هاءِ ڪورٽ جي حڪم ۾ ڪهڙي بنياد تي مداخلت ڪرڻ گهرجي؟ جسٽس اعجاز الاحسن چيو ته صوبو گهڻو وقت وڏي وزير کانسواءِ نٿو رهي سگهي. چيف جسٽس پڇاڻو ڪيو ته جيڪڏهن ڪنهن سبب جي ڪري وڏو وزير نه هوندو ته صوبي کي ڪير هلائيندو؟ بابر اعواڻ چيو ته منهنجي خيال ۾ اڳوڻي وڏي وزير کي موجوده صورتحال ۾ بحال ڪيو ويندو. جسٽس اعجاز الاحسن پڇاڻو ڪيو ته ڇا وڏي وزير جي چونڊ تائين گورنر کي عهدو سنڀالڻ جي ڪا گنجائش آهي؟ چيف جسٽس رمارڪس ڏيندي چيو ته گورنر کي صوبي هلائڻ جو اختيار ڏيڻ غير آئيني هوندو. آئين تحت صوبي کي صرف چونڊيل نمائندا ئي هلائي سگهن ٿا. 17 جولاءِ تي عوام کي 20 سيٽن تي ووٽ ڏيڻا آهن. صوبي کي ضمني چونڊن تائين ڪم ڪرڻ کان ڪيئن روڪيو ويندو؟ جمهوريت بهتر ٿي سگهي ٿي جيڪڏهن عوام پاڻ فيصلو ڪري. چيف جسٽس چيو ته سمجهي ويا ته لاهور هاءِ ڪورٽ 24 يا 36 ڪلاڪن جو وقت ڇو ڏنو هو. لاهور هاءِ ڪورٽ صوبي کي وڏي وزير کانسواءِ نٿي چاهي، نگران حڪومت جو سوال ئي پيدا نٿو ٿئي. 1988ع ۾ صدر جي وفات کان پوءِ به قائم مقام صدر جا انتظام درست نه ڪيا ويا. جيڪڏهن موجوده وزيراعليٰ نه ته پوءِ ڪير؟ توهان وٽ جواب نه آهي. ان دوران سپريم ڪورٽ پنجاب جي وڏي وزير ۽ پرويز الاهي کي فوري طور لاهور رجسٽري ۾ طلب ڪري ورتو. چيف جسٽس چيو ته هي ملڪ جو مسئلو آهي، انا جو ناهي. آرٽيڪل 130 ۾ حل آهي، ڪتابن تي ڌيان ڏيو. اڌ ڪلاڪ اندر پارٽيون لاهور رجسٽري ۾ اچن ۽ ڊپٽي اسپيڪر کي آگاهه ڪن ته ڪيس جي شنوائي سپريم ڪورٽ ۾ ٿي رهي آهي. چيف جسٽس رمارڪس ڏيندي چيو ته آرٽيڪل 130 تي آياسين ته ٻنهي لاءِ مسئلا پيدا ٿيندا. عدالت چيو ته اڃا اجلاس ملتوي ڪرڻ جو باضابطا حڪم جاري ناهي ڪيو ويو. جيڪڏهن ٻئي اميدوار شام پوڻا 4 وڳي پهچندا ته فيصلو 4 وڳي تائين ڪيو ويندو. شنوائي دوران پي ٽي آءِ جي وڪيل عدالت کي ٻڌايو ته جيڪڏهن اسان جا ميمبر ڪافي نه هوندا ته اليڪشن متاثر ٿيندي، جنهن تي چيف جسٽس چيو ته 5 ميمبرن جي نوٽيفڪيشن ۽ ضمني چونڊن ۾ ڪاميابي کانپوءِ توهان وٽ آپشن هوندو. جيڪڏهن توهان ضمني چونڊن ۾ ڪامياب ٿي ويا ۽ حج وارا واپس اچن ته توهان عدم اعتماد جي تحريڪ آڻي سگهو ٿا. شنوائي مختصر وقفي کانپوءِ ٻيهر شروع ٿي، جنهن ۾ عدالت پرويز الاهي ۽ حمزا شهباز کي روسٽرم تي طلب ڪري ورتو. عدالت پڇاڻو ڪيو ته اسان جي سامهون اهو سوال آهي ته ڏنل وقت گهٽ آهي، اسان جو اهو به سوال آهي ته جيڪڏهن عدالت وقت ڏئي ته پوءِ صوبي ۾ حڪومت ڪير هلائيندو؟ پرويز الاهي کي حمزا شهباز شريف کي وقت ملڻ تي اعتراض ناهي. ڇا اهو سچ آهي؟ پرويز الاهي جواب ڏنو ته مون کي انهن تي اعتبار ناهي. هائوس مڪمل نه آهي. پوليس پنجاب اسيمبلي تي قبضو ڪري ورتو آهي. ڪو به حادثو ٿي سگهي ٿو، توهان سچ چوندا، توهان کي اعتماد آهي. عدالت چيو ته پرويز الاهي صاحب، آئيني بحران هلي رهيو آهي. توهان ٻنهي جي رضامندي سان هڪ حل لاءِ گهرايو آهي. جسٽس اعجاز الاحسن رمارڪس ڏيندي چيو ته سندس وڪيل چيو هو ته ضمني چونڊ ايوان جي مڪمل ٿيڻ تائين حمزه شهباز تي ڪو اعتراض ناهي، ايوان مڪمل ٿيڻ کانپوءِ جنهن وٽ اڪثريت هوندي اهو وڏو وزير بڻجي ويندو. ٻي صورت ۾ پاڪستان ۾ موجود ميمبرن جي اچڻ تائين وقت ڏئي سگهجي ٿو. ٻي صورت ۾ چونڊن لاء وقت جي کوٽ آهي. جسٽس اعجاز الاحسن رمارڪس ڏيندي چيو ته ملڪ کي ائين مستقل طور تي نٿو ڇڏي سگهجي. چيف جسٽس پرويز الاهي کان پڇاڻو ڪيو ته ڇا هو ضمني چونڊن تائين حمزه شهباز کي پنجاب جو وڏو وزير قبول ڪندو؟ جنهن تي پرويز الاهي جواب ڏنو ته حمزه شهباز وڏو وزير قبول ناهي. چيف جسٽس چيو ته قانوني حل توهان کي به نقصان پهچي سگهي ٿو. حمزه کي به قانوني حل مان ڪڍيو ويندو ۽ توهان کي به نقصان ٿي سگهي ٿو. پرويز الاهي چيو ته مان ٻنهي پارٽين کي گذارش ٿو ڪريان ته گڏجي ويهي فيصلو ڪن جيڪو اسان کي قبول آهي. عدالت کي ٻنهي جي وچ ۾ تڪرار حل ڪرڻ جو وقت ڏنو وڃي. چيف جسٽس آف پاڪستان جسٽس عمر عطا بنديال چيو ته حڪومتي بئنچن کي اپوزيشن جو احترام ڪرڻو پوندو. قومي اسيمبلي ۾ اپوزيشن نه هجڻ سان تمام گهڻو نقصان ٿيو آهي. ڪيس جو لکت حڪمنامو پوءِ جاري ڪنداسين. ان کان اڳ سپريم ڪورٽ ٻه آپشن ڏنا هئا ته يا ٻن ڏينهن ۾ وڏي وزير جي نئين چونڊ ڪرائي وڃي يا وري حمزا شهباز 17 جولاءِ تائين وڏو وزير رهي. چيف جسٽس چيو ته اهي ئي ٻه آپشن آهن، يا حمزا کي وڏو وزير تسليم ڪرڻو پوندو يا وري مناسب وقت ۾ ٻيهر اليڪشن ٿيندي. وٺ پڪڙ نه ٿيندي، اهي حڪم اسان جاري ڪنداسين. شنوائي دوران پنجاب اسيمبلي جي اسپيڪر چوڌري پرويز الاهي چيو ته حمزا شهباز کي نگران وزيراعليٰ رهڻو آهي ته پنهنجو اختيار طئي ڪري، هي ته بادشاهه بڻجي ويندو آهي. چيف جسٽس چيو ان مسئلي جو قانوني حل ڪڍنداسين، خبر آهي ته هڪ ڏينهن جو وقت تمام گهٽ آهي، قانون جي ڀڃڪڙي ٿي ته عدالتون موجود آهن. تحريڪ انصاف جي وڪيل بابر اعواڻ چيو ته اسان جي جماعت جو ق ليگ سان اتحاد آهي، آئون پنجاب اسيمبلي ۾ مخالف ڌر اڳواڻ سبطين خان جو نمائندو آهيان، اسان تجويز تي راضي ناهيون. ان تي چيف جسٽس چيو ته پرويز الاهي وڏي وزير جو اميدوار آهي، جڏهن ان کي حمزا شهباز شريف جي نگران وڏي وزير بڻجڻ تي اعتراض ناهي ته پي ٽي آءِ کي ڪهڙو مسئلو آهي؟ بئنچ جي ميمبر جسٽس اعجاز الاحسن چيو ته توهان ته رڳو 7 ڏينهن گهريا هئا، ائين توهان کي وڌيڪ وقت ملي رهيو آهي. چيف جسٽس چيو ته پنهنجي درخواست پڙهو، توهان اپيل ڪهڙي ڪئي آهي؟ بابر اعواڻ چيو ته وڏي وزير کي هٽائڻ جي اپيل به ڪئي آهي، حمزا شهباز کي ڪنهن به صورت ۾ قبول نٿا ڪري سگهون. پي ٽي آءِ جي وڪيل امتياز صديقي چيو ته اتفاق راءِ ٿي ويو آهي، ايڊووڪيٽ جنرل پنجاب سان ڳالهه ڪئي آهي. چيف جسٽس چيو ته الله جو شڪر آهي ته ٻن مخالف گروپن ۾ اتفاق ٿيو آهي. امتياز صديقي چيو ته پنجاب حڪومت تيار آهي ته ٻيهر چونڊ ننڍي چونڊ جي ٻن ٽن ڏينهن کانپوءِ ٿيندي، حمزا شهباز تيستائين وڏو وزير رهندو. واضح رهي ته لاهور هاءِ ڪورٽ گذريل ڏينهن 1-4 جي اڪثريت سان فيصلو ڏنو هو ته پنجاب جي وڏي وزير جي چونڊ لاءِ پهرين جولاءِ تي شام جو اجلاس گهرايو وڃي. حمزا کي ملندڙ ووٽن مان باغي ميمبرن جا 25 ووٽ ڪڍي ٻيهر ڳڻپ ڪئي وڃي، ٻيهر راءِ شماري ۾ جنهن جي اڪثريت هوندي اهو کٽي ويندو. عدالت چيو هو ته جيڪڏهن ڪنهن کي گهربل اڪثريت نه ملي ته آرٽيڪل 130 چار تحت سيڪنڊ پول ٿيندو، 25 ووٽ ڪڍڻ کانپوءِ اڪثريت نه ملڻ تي حمزا شهباز پنجاب جي وڏي وزير جي عهدي تي قائم نه رهي سگهندو.
