سنڌ جي وڏي وزير سيد مراد علي شاهه سنڌو درياهه جي ساڄي ۽ کاٻي ڪنارن تي رهندڙ ڳوٺن ۽ شهرن مان پاڻي جي نيڪال لاءِ لاڳاپيل چيف انجنيئرن جي اڳواڻي ۾ ڪميٽيون جوڙي ڇڏيون آهن ته جيئن زندگي معمول موجب آڻڻ سميت زرعي زمينن تي ربيع جي فصل جي پوک بابت منظوري ڏئي سگهجي. ڪئمپن ۾ رهندڙ ماڻهو اصل پريشانيءَ ۾ آهن، جن کي سندن گهرن ڏانهن موڪلڻ سان ئي ختم ڪري سگهجي ٿو ۽ اهو تڏهن ممڪن ٿيندو، جڏهن سندن علائقن مان پاڻي صاف ٿي ويندو. هن اها ڳالهه ڪالهه وزيراعليٰ هائوس ۾ صوبي جي شهرن ۽ ڳوٺن ۾ ٻوڏ جي پاڻي جي نيڪال بابت اجلاس جي صدارت ڪندي چئي. اجلاس ۾ آبپاشي وزير ڄام خان شورو، چيف سيڪريٽري سهيل راجپوت، ڪور 5 انجنيئرنگ برگيڊيئر نيئر، وڏي وزير جو سيڪريٽري رحيم شيخ، سيڪريٽري آبپاشي سهيل قريشي، اسپيشل سيڪريٽري آبپاشي جمال، چيف انجنيئر ظريف کھڙو، چيف انجنيئر اسڪارپ منصور ميمڻ ۽ ٻين شرڪت ڪئي. وڏي وزير چيو ته هن صوبي جي هر متاثر علائقن جو دورو ڪيو آهي ۽ ڏٺو آهي ته پاڻي گهٽجڻ شروع ٿي ويو آهي. هن چيو ته اسان کي هڪ منصوبو ٺاهڻو آهي ته ڪيئن بيٺل پاڻي کي نيڪال ڪيو وڃي ته جيئن خيمن ۽ مکيه شاهراهن تي رهندڙ ماڻهن کي واپس پنهنجن گهرن ڏانهن موڪليو وڃي. آبپاشي واري وزير ڄام خان شورو، سيڪريٽري آبپاشي سهيل قريشي ۽ چيف انجنيئر ظريف کهڙو وڏي وزير کي موجوده ٻوڏ جي صورتحال بابت تفصيلي بريفنگ ڏني. بريفنگ ۾ ٻڌايو ويو ته گڊو، سکر ۽ ڪوٽڙي بئراجن وٽ سنڌو درياهه معمول مطابق وهي رهيو آهي. منڇر ڍنڍ جي سطح RL 23 کان RL-118 تائين گهٽجي وئي آهي جيڪا 4 ڏهائي 45 فوٽ گهٽتائي کي ظاهر ڪري ٿي. دادو-مورو پل ۽ آمري پل وٽ سطح به ترتيبوار 9 ڏهائي 4 فوٽ ۽ 7 ڏهائي 7 فوٽ گهٽجي وئي آهي. لاڙڪاڻو- سيوهڻ بند ۾ تعمير ٿيل 4 ڪٽ مان هڪ کي ڀريو ويو آهي، جڏهن ته باقي ٽن ڪٽن ۽ دانستر، اڙل هيڊ ۽ ٽيل وٽان 114010 ڪيوسڪ پاڻي نيڪال ٿي رهيو آهي. سکر بئراج جي ساڄي پاسي موجوده ٻوڏ واري صورتحال تي وڏي وزير کي ٻڌايو ويو ته سيف الله ۽ رائس ڪئنال ڊويزن جي مٿانهين حصي ۾ ايف پي بند سان پاڻي جي سطح 8 فوٽ کان گهٽجي 11 فوٽ ٿي وئي آهي. جڏهن ته ڏکڻ دادو ڊويزن جي هيٺئين پاسي 4 کان 7 فٽ ۽ سپريو بند ۾ به پاڻي جي سطح 5 کان 6 فوٽ گهٽجي وئي آهي. RD-194 تي MNV سان 2 ڏهائي 9 فوٽ، RD-210 تي 3 ڏهائي 3 فوٽ ۽ RD-346 تي 11 فوٽ گهٽتائي رڪارڊ ڪئي وئي آهي. شهداد ڪوٽ ۽ ميرو خان جي مکيه نالن جي سطح به هڪ کان ٻه فٽ گهٽجي وئي آهي ۽ هاڻي ٻئي نالا RBOD-III ۾ وهي رهيا آهن. ميهڙ سٽي رنگ ڊيم ۾ پاڻي جي سطح 5 فوٽ گهٽجي وئي آهي، جڏهن ته خيرپور ناٿن شاهه جو مرڪزي چينل ايم اين وي ۾ وهي رهيو آهي ۽ 5 فوٽ گهٽجي ويو آهي. جوهي برانچ آر ڊي 67 خيرپور ناٿن شاهه دادو روڊ تي به پاڻي جي سطح 5 ڏهائي 5 فوٽ گهٽجي وئي آهي. سڀ کان اهم ڀان سيد آباد رنگ بند وٽ پاڻي مڪمل لهي ويو آهي، تنهنڪري بند کي ختم ڪيو پيو وڃي. مراد علي شاهه کي ٻڌايو ويو ته تعلقو قبو سعيد خان، شهداد ڪوٽ، قمبر، وارهه ۽ نصيرآباد جي مٿانهن علائقن ۾ پاڻي جي مجموعي سطح گهٽجي رهي آهي. RD-169 (چکي) وٽ ايف پي بند کي لڳل گهارو کي بند ڪيو ويو آهي. اسپائنل ڊرين جو وهڪرو RD-728 تي 11 ڏهائي 70، RD-468 تي 15 ڏهائي 2، RD-305 تي 18 ڏهائي 65 ۽ RD-295 تي 20 ڏهائي 10 ، ۽ RD-245 تي 18 ڏهائي 75 رڪارڊ ڪيو ويو، جيڪا هيستائين سڀ کان وڌيڪ رڪارڊ آهي، اتي ٻه گهارا هئا ۽ انهن مان هڪ کي ڀريو ويو آهي جڏهن ته ٻيو سڀاڻي پلگ ڪيو ويندو. وڏي وزير کي ٻڌايو ويو ته اسپائنل ڊرين سان گڏ گيجز به آهستي آهستي گهٽجي رهيا آهن. وڏي وزير آبپاشي کاتي کي هدايت ڪئي ته خيرپور ضلعي خاص ڪري ڪوٽڏيجي ۽ ميرواهه جي علائقن مان برساتن/ٻوڏ جي پاڻي کي نيڪال ڪيو وڃي. مراد علي شاهه آبپاشي کاتي جي SCARP ڊويزن کي هدايت ڪئي ته هو 15 ڊي واٽرنگ مشينون، ايڪسيويٽر ۽ ڊي سلٽ اسڪارپ ڊرين جو بندوبست ڪري. هن توانائي کاتي کي هدايت ڪئي ته هو سيپڪو سان ڳالهه ٻولهه ڪري اسڪارپ پمپنگ اسٽيشنن کي بجلي جي فراهمي کي يقيني بڻائي. وڏي وزير کي ٻڌايو ويو ته ڪشمور ضلعي ۾ 128037 ايڪڙ زمين پاڻي هيٺ آهي، جنهن مان 46 سيڪڙو پاڻي صاف ٿي چڪو آهي. اهڙي ريت جيڪب آباد ۾ 34 سيڪڙو، شڪارپور ۾ 48 سيڪڙو، قمبر شهدادڪوٽ ۾ 15 سيڪڙو، لاڙڪاڻي ۾ 34 سيڪڙو، ٺٽي ۾ 76 سيڪڙو، گهوٽڪي ۾ 68 سيڪڙو، سکر ۾ 34 سيڪڙو، خيرپور ۾ 28 سيڪڙو، نوشهروفيروز ۾ 34 سيڪڙو، شهيد ڀٽو ۾ 34 سيڪڙو. بينظير 4 سيڪڙو گهٽجي وئي آهي. سانگهڙ 61 سيڪڙو، عمرڪوٽ 53 سيڪڙو، ميرپورخاص 39 سيڪڙو، مٽياري 78 سيڪڙو، ٽنڊوالهيار 49 سيڪڙو، حيدرآباد 53 سيڪڙو، ٽنڊو محمد خان 58 سيڪڙو، سجاول 46 سيڪڙو ۽ بدين ۾ 37 سيڪڙو پاڻي نيڪال ڪيو ويو آهي. دادو ۽ ڄامشورو ضلعا اڃا تائين صاف نه ٿي سگهيا آهن. وڏي وزير لاڳاپيل چيف انجنيئرن جي سربراهي ۾ ڪميٽيون ٺاهي ڇڏيون، جيڪي ٻوڏ/ برساتي پاڻي جي نيڪال لاءِ ضلعي انتظاميا سان سهڪار ڪنديون.
