اسلام آباد :ناڻي وارو وفاقي وزير اسحاق ڊار 9 جون تي قومي اسيمبلي ۾ بجيٽ پيش ڪرڻ جون تياريون ڪري رهيو آهي. بجيٽ جو حجم 14600 ارب آهي. جڏهن ته بجيٽ خسارو 7800 ارب رپيا ٿي سگهي ٿو، جيڪو وفاقي خساري جو ٽي چوٿائي وڌيڪ هوندو. ذريعن ايڪسپريس ٽربيون کي ٻڌايو ته وفاقي بجيٽ خساري جي خرچن ۽ آمدني وچ ۾ ايندڙ مالي سال 2023-24 جي جي ڊي پي جي لڳ ڀڳ 7 ڏهائي 4 سيڪڙو جو اندازو لڳايو ويو آهي. اهو تمام وڏو آهي پر اڃا به جي ڊي پي جو ٻڙي ڏهائي 7 سيڪڙو آهي جيڪو گذريل مالي سال جي نظرثاني ٿيل خساري کان گهٽ آهي. بجيٽ جو اڌ کان وڌيڪ حصو وياج جي ادائيگين لاءِ مختص ڪيو ويندو. ذريعن جو چوڻ آهي ته بچاءَ واري وزارت جي ضرورت مطابق دفاعي بجيٽ ۾ واڌ ڪرڻ کانپوءِ وفاقي حڪومت بجيٽ جو 64 سيڪڙو قرض سروس ۽ دفاع تي خرچ ڪري سگهي ٿو. وفاقي پرائمري خسارو وياج جي قيمت ادا ڪرڻ کان پو شمار ڪيو وڃي ٿو، جي ڊي پي جو 0 ڏهائي 3 سيڪڙو ٿي سگھي ٿو پر جي ڊي پي جي بنيادي بجيٽ جي هن مالي سال لاءِ اهو اڃا به ٻڙي ڏهائي 7 سيڪڙو کان بهتر آهي. ذريعن جو چوڻ آهي ته مجموعي پرائمري بجيٽ صوبائي ڪيش سرپلسز سبب ڪجهه مثبت ٿي سگهي ٿي. ناڻي واري وزارت ملازمن جي پگهارن ۾ 20 سيڪڙو واڌ جي تجويز ڏني آهي پر اسحاق ڊار معاملي کي وفاقي ڪابينا جي فيصلي لاءِ ملتوي ڪري ڇڏيو. ذريعن جو وڌيڪ چوڻ آهي ته ناڻي واري وزير ايندڙ مالي سال ۾ ترقياتي خرچن لاءِ 700 ارب رپين جي تجويز ڪيل تجويز جو جائزو وٺڻ جي به هدايت ڪئي. ذريعن جو چوڻ آهي ته مالي سال 2023-24 جي بجيٽ جو حجم 5 کرب رپيا يا 50 سيڪڙو کان وڌي 14 ڏهائي 6 کرب رپيا ٿي سگهي ٿو.ذريعن جو چوڻ آهي ته وياج جي ادائيگي لاءِ مختص رقم ساڍا 7 کرب رپيا ٿي سگهي ٿي، جيڪا هن سال جي منظور ڪيل بجيٽ کان 3 ڏهائي 5 ٽريلين رپيا يا 87 سيڪڙو وڌيڪ آهي. مرڪزي بئنڪ وياج جي شرح کي 21 سيڪڙو تائين وڌائي ڇڏيو آهي، جنهن جي نتيجي ۾ ايندڙ مالي سال جي بجيٽ جو اڌ حصو انهن ادائيگين تي خرچ ڪيو ويندو. ذريعن جو چوڻ آهي ته دفاعي بجيٽ لاءِ 1 ڏهائي 7 ٽريلين رپيا مختص ڪرڻ چاهيا ٿي پر بچاءَ واري وزارت دفاعي خرچن لاءِ هڪ ڏهائي 92 کرب رپيا گهريا آهن.
